Dictamnus albus L.

Βασίλειο: Plantae

Άθροισμα: Angiosperms

Κλάση: Dicotyledons

Τάξη: Sapindales

Οικογένεια: Rutaceae

Γένος: Dictamnus

Είδος: D. albus

Συνώνυμα: Dictamnus fraxinella, Dictamnus caucasicus.

 

Άλλα ονόματα: burning bush, false dittany, gas plant, άρπους μπαρμπάρους, βάρβαρον, δικτάμι, λούτζα, αγιοβάρβαρα.

Dictamnus: Προέρχεται από το βουνό Δίκτη και το ελληνικό θάμνος.

albus: Άσπρος.

 To Dictamnus albus στην περιοχή μας είναι γνωστό ως αμάραντος.

“Τρία λουλούδια μάλωναν

το ποιο μυρίζει κάλλιο.

Ο πήγανος κι ο αμάραντος 
και το μακεδονήσι.”

Σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας ονομάζουν αμάραντα τα φυτά που διατηρούν το χρώμα και τη μορφή τους και αφότου ξεραθούν τα άνθη τους. Κάποιες πηγές στο διαδίκτυο αμάραντα ονομάζουν τα είδη της οικογένειας των βλήτων, (Amaranthaceae), κάποιες άλλες το Limonium sinuatum, ενώ αλλού ως αμάραντος αναφέρεται το Helichrysum conglobatum.

Το Dictamnus albus δεν έχει καμία συγγένεια με το γνωστό δίκταμο, (Origanum dictamnus), που συναντάμε στην Κρήτη. 

 

  Dictamnus albus L.

 

Το Dictamnus albus είναι πραγματικά ένα πολύ ιδιαίτερο φυτό που συναντάμε ανθισμένο από το τέλος του Μαΐου έως και τα μέσα Ιουνίου σε δάση.

Το άνθος του έχει πέντε πέταλα, χρώματος ροζ με νευρώσεις φούξια, με πολυάριθμους στήμονες και έχει φύλλα σύνθετα περιτόληκτα.

Έχει πολύ χαρακτηριστική μυρωδιά που όταν τριφτεί θυμίζει λεμόνι, η οποία οφείλεται στα πλούσια αιθέρια έλαιά του.

Στα αιθέρια έλαιά του οφείλεται και η ιδιαιτερότητα που το έχει κάνει γνωστό και σαν gas plant. Συνήθως κατά τους καλοκαιρινούς μήνες το φυτό καλύπτεται με μια κολλώδη ουσία η οποία είναι ιδιαίτερα εύφλεκτη.

Όταν ανάψει κανείς μια φωτιά η ουσία αυτή αναφλέγεται χωρίς να προκαλέσει ζημιά στο φυτό.

Χρησιμοποιείται από παλιά σαν θεραπευτικό φυτό με ιδιότητες παρόμοιες με τον απήγανο, (Ruta graveolens), μιας και ανήκουν στην ίδια οικογένεια (Rutaceae).

Είναι ανθελμινθικό, διουρητικό, σπασμολυτικό, αποχρεμπτικό, αντιπυρετικό, εμμηναγωγό, διεγερτικό και τονωτικό.

Διεγείρει τους μύες της μήτρας προκαλώντας την έμμηνο ρύση και πολλές φορές χρησιμοποιείται και σαν εκτρωτικό.

Άλλες χρήσεις περιλαμβάνουν τη θεραπεία διαταραχών του πεπτικού σωλήνα, της επιληψίας, πληγών, εκζεμάτων, την καταπολέμηση βακτηρίων και μυκήτων.

Είναι καλλωπιστικό φυτό και έχει χρησιμοποιηθεί στην αρωματοποιία.

Χρειάζεται προσοχή στην χρήση του γιατί σε μεγάλες ποσότητες μπορεί να προκαλέσει προβλήματα και δεν πρέπει να λαμβάνεται από εγκύους, ενώ εάν τρίψει κανείς χλωρά φύλλα στο δέρμα του μπορεί να προκαλέσει δερματίτιδα

Ruta graveolens L. (Απήγανος)

Περιγράφηκε πρώτη φορά από τον Carl Linnaeus (1707 – 1778) γνωστός και ως Carl von Linné, Σουηδός βοτανολόγος, ιατρός, ζωολόγος, ιδρυτής της διωνυμικής ονοματολογίας και θεμελιωτής της βοτανικής επιστήμης.

 

  Ruta graveolens L.

Βασίλειο: Plantae

Άθροισμα: Angiosperms

Κλάση: Dicotyledons

Τάξη: Sapindales

Οικογένεια: Rutaceae

Γένος: Ruta

Είδος: R. graveolens L.

Άλλα ονόματα: Πεγάνι, πηγάνι, πηγουνιά, πήγαντο, βρωμοπήγανος, garden rue, herb of Grace, Péganium, Weinraute, Gartenraute, Sedefotu, Sadab, Arruda, Ruda, vinruta.

 
Ruta: Λατινική ονομασία προερχόμενη πιθανών από το ελληνικό ρυτόν.  
graveolens : έντονα αρωματικό.

Ο Απήγανος, (Ruta graveolens L.), είναι ένα από τα γνωστότερα βότανα από την αρχαιότητα και έχει χρησιμοποιηθεί για ένα μεγάλο αριθμό θεραπειών, ενώ του έχουν αποδοθεί και μαγικές ιδιότητες.

Είναι πολυετής θάμνος ύψους έως και ενός μέτρου και βρίσκεται στην περιοχή μας σε μικρούς αριθμούς σε άγρια κατάσταση.

Τα άνθη του έχουν τέσσερα κίτρινα οδοντωτά πέταλα , (εκτός από το κεντρικό άνθος που έχει πέντε πέταλα), οκτώ στήμονες κίτρινου χρώματος και κάψα με τέσσερις λοβούς. Τα φύλλα του είναι σύνθετα πτεροσχιδή, γαλαζοπράσινου χρώματος, με πολύ έντονη μυρωδιά.

Το συναντάμε κυρίως στην περιοχή της Μεσογείου, στην δυτική Ασία, σε βραχώδεις τοποθεσίες με καλά στραγγιζόμενα εδάφη.

Πολύ γνωστό φυτό από την αρχαιότητα, ειδικά στην περιοχή του Πόντου όπου το χρησιμοποιούσαν σαν αντίδοτο για κάθε μορφής δηλητήρια.

Λέγεται ότι ο βασιλιάς του Πόντου Μιθριδάτης ΣΤ΄ (132 π.χ – 62 π.χ.) χρησιμοποιούσε τον απήγανο σαν συστατικό σε αντίδοτο κατά των δηλητηρίων.

Στην Ηράκλεια του Πόντου οι υπήκοοι του τυράννου Κλέαρχου έτρωγαν απήγανο σαν αντίδοτο κατά των δηλητηρίων, διότι ο τύραννος είχε σαν συνήθεια να δηλητηριάζει τους υπηκόους του για διασκέδαση.

Σύμφωνα με τον Πλίνιο ο απήγανος δρα ευεργετικά στην όραση, ενώ ο Ιπποκράτης το συνιστούσε σαν ευεργετικό βότανο γενικά.

Στην Καινή Διαθήκη αναφέρεται ως πέγανον.

Κατά την διάρκεια του μεσαίωνα, σύμφωνα με τον θρύλο, στην Μασσαλία ή στην Τουλούζη είχε εμφανιστεί επιδημία πανούκλας. Μια ομάδα τεσσάρων ληστών έκλεβε τους νεκρούς, χωρίς όμως να επηρεάζονται οι ίδιοι από την πανούκλα.

Όταν πιάστηκαν, τους ζητήθηκε να αποκαλύψουν το μυστικό τους σε αντάλλαγμα να δείξει το δικαστήριο επιείκεια, έτσι αποκάλυψαν το περιβόητο ξύδι των τεσσάρων ληστών, μια συνταγή βοτάνων που τους προστάτευε από την πανούκλα. Μια από τις συνταγές που έχουν επιβιώσει περιλαμβάνει δενδρολίβανο, αποξηραμένα άνθη φασκόμηλου, αποξηραμένα άνθη λεβάντας, φρέσκο απήγανο, καμφορά διαλυμένη σε οινόπνευμα, φέτες σκόρδου και ξύδι από κρασί (wikipedia). Χρησιμοποιείται τρίβοντας λίγο από το μείγμα στα χέρια και στα αυτιά. Στο διαδίκτυο θα βρείτε και άλλες παραλλαγές τις συνταγής αυτής.

Η οικογένεια Rutaceae περιέχει πάνω από 1700 είδη θάμνων και μικρών δέντρων, τα περισσότερα από τα οποία παράγουν ένα μεγάλο αριθμό αιθέριων ελαίων, γλυκοζιτών και αλκαλοειδών. Τα πιο σημαντικά είναι τα είδη Ruta graveolens και Ruta chalepensis

Ο απήγανος, (Ruta graveolens), περιέχει πάνω από 120 ενεργά συστατικά τα πιο σημαντικά των οποίων είναι:

Αιθέρια έλαια (μεθυλο-εννεανυλο-κετόνη, μεθυλ-κ-οκτυλ-κετόνη και μεθυλ-επτυλ-κετόνη κ.α.).

Αλκαλοειδή (φαγαρίνη αρμπορίνη, γραβεολίνη, γραβελίνη, ρουταμίνη, ρουταμαρίνη).

Κουμαρίνες (βεργαπτίνη, ξανθοτοξίνη, ψωραλίνη).

Φλαβονοειδή γλυκοσίδια (ρουτίνη, κερκετίνη)

Έχουν επίσης βρεθεί λεμονίνη, κινεόλη,τανίνη, ρητίνες και ασκορβικό οξύ.

Έχει ιδιότητες αντιφλεγμονώδεις, αντιοξειδωτικές, αντιαρρυθμικές, αντιμικροβιακές, ανθελμινθικές, αναλγητικές και αντισταμινικές.

Έχει χρησιμοποιηθεί κατά καιρούς για πάρα πολλές διαφορετικές θεραπείες.

Στην ομοιοπαθητική χρησιμοποιείται το αιθέριο έλαιό του για τους ρευματισμούς, τις νευραλγίες, τις εμμηνορραγίες, τους κιρσούς, τη φλεβίτιδα και το δυνάμωμα της όρασης (πηγή:Κ. Μπαζαίος, 100 βότανα 1000 θεραπείες).

Η ρουτίνη δυναμώνει τα εύθραυστα αιμοφόρα αγγεία και τις κιρσώδεις φλέβες. Αλοιφή με απήγανο χρησιμοποιείται για την θεραπεία της ποδάγρας, για τους πόνους των ρευματισμών, σε διαστρέμματα, μώλωπες των τενόντων, στις χιονίστρες και στον καθαρισμό των πληγών.

Στο παρελθόν έχει χρησιμοποιηθεί για την θεραπεία κατά της επιληψίας και της υστερίας, και κατά των κολικών.

Είναι χρήσιμο σε πόνους του στήθους που οφείλονται σε πνευμονία και πλευρίτιδα.

Είναι εντομοαπωθητικό και παρασιτοκτόνο και χρησιμοποιείται για να απομακρύνει τους ψήλους, τις ψείρες και τον σκόρο.

Η σκόνη από τους σπόρους χρησιμοποιείται επίσης σαν εκτρωτικό αλλά και εμμηναγωγό.

Στην αρωματοποιία συνδυάζεται με άλλα βότανα και χρησιμοποιείται στην παραγωγή αρωμάτων και καλλυντικών.

 

Είναι ένα πολύ διαδεδομένο καλλωπιστικό φυτό που μπορεί να βρει κανείς εύκολα σε φυτώρια. Κατά μια άποψη λέγεται ότι φέρνει καλή τύχη και διώχνει την κακή ενέργεια από το σπίτι στο οποίο βρίσκεται. Δεν είναι τυχαίο ότι παλιά θεωρούταν προστατευτικό ενάντια στη μαγεία.

Σε πολλές περιοχές της Μεσογείου χρησιμοποιείται σε μικρές ποσότητες σε σαλάτες, και δίνει ευχάριστη γεύση στα τυριά και στα κρέατα.

Είναι χρήσιμο φυτό στη μελισσοκομία, διότι οι μέλισσες δείχνουν ιδιαίτερη προτίμηση σε αυτό.

 Ο απήγανος χρειάζεται πολλή προσοχή στην χρήση του γιατί σε μεγάλες δόσεις είναι ιδιαίτερα επικίνδυνος και δεν πρέπει να λαμβάνεται από εγκύους και παιδιά, ενώ εάν τρίψει κανείς χλωρά φύλλα στο δέρμα του μπορεί να προκαλέσει δερματίτιδα.

Melittis melissophyllum L.

Βασίλειο: Plantae

Άθροισμα: Angiosperms

Κλάση: Dicotyledons

Τάξη: Lamiales

Οικογένεια: Lamiaceae

Γένος: Melittis

Είδος: M. melissophyllum L

Άλλα ονόματα: Bastard balm

O Melittis melissophyllum είναι ένα ποώδες πολυετές φυτό της οικογένειας Lamiaceae. Το όνομά του προέρχεται από το ελληνικό μέλισσα.

Στην οικογένεια Lamiaceae ανήκουν πολύ γνωστά φυτά, όπως το δενδρολίβανο, η λεβάντα, η μέντα, η ρίγανη, το φασκόμηλο και άλλα. 

 

 Melittis melissophyllum L.

Είναι ένα αρωματικό φυτό ύψους έως 50 εκατοστών. Τα φύλλα του είναι αντίθετα και κάθε ζεύγος φύλλων σχηματίζει σταυρό με το προηγούμενο.

Τα άνθη του είναι ερμαφρόδιτα και φύονται στις κορυφές του βλαστού, στα γόνατα, κατά σπονδύλους. Τα άνθη του έχουν λευκό χρώμα, και πολλές φορές συναντάμε μια ροζ κηλίδα στο κάτω χείλος.

 Ανθίζει στις αρχές Μαΐου έως τον Αύγουστο, σε σκιερά δάση φυλλοβόλων δέντρων, συνήθως σε ασβεστούχα εδάφη και σε υψόμετρα έως 1400 μέτρα.

Είναι έντονα αρωματικό φυτό, το άρωμά του δίνει μια αίσθηση λεμονιού, και έχει χρησιμοποιηθεί στην λαϊκή ιατρική έχοντας στυπτικές, καθαριστικές και επουλωτικές ιδιότητες.

Saxifraga rotundifolia L.

Περιγράφηκε πρώτη φορά από τον Carl Linnaeus (1707 – 1778) γνωστός και ως Carl von Linné, Σουηδός βοτανολόγος, ιατρός, ζωολόγος, ιδρυτής της διωνυμικής ονοματολογίας και θεμελιωτής της βοτανικής επιστήμης.

  

Βασίλειο: Plantae

Άθροισμα: Angiosperms

Κλάση: Dicotyledons

Τάξη: Saxifragales

Οικογένεια: Saxifragaceae

Γένος: Saxifraga

Είδος: rotundifolia L.

Συνώνυμα:

Geum rotundifolium (L.) Moench

Saxifraga angulosa Scott, Nyman & Kotschy

Saxifraga fonticola A. Kern

Saxifraga: saxum (βράχος) + frangere (σπάει σε κομμάτια).

Rotundifolia: rotundus (στρογγυλός) + folium (φύλλο).

 

Σύμφωνα με τον Πλίνιο το όνομα του γένους Saxifraga δόθηκε από την ιδιότητα που έχουν τα είδη του να διαλύουν τις πέτρες στην χολή. Κατά μια άλλη πιο πιθανή άποψη το όνομα του γένους οφείλεται στο ότι τα είδη του αναπτύσσονται σε σχισμές βράχων.

Η Saxifraga rotundifolia L είναι πολυετής πόα με στρογγυλά δερματώδη φύλλα και άνθη με πέντε άσπρα πέταλα με κόκκινα στίγματα.

Έχει ύψος από 20 – 50 εκ. και το βρίσκουμε σε σκιερά δάση και πετρώδεις τοποθεσίες, συνήθως σε υψόμετρα από 700 – 2000 μέτρα (πολλές φορές και σε χαμηλότερα).

Ανθίζει από τον Απρίλιο μέχρι τον Αύγουστο, και το συναντάμε στο βόρειο ημισφαίριο στην Ευρώπη και στην Ασία.

Iris tuberosa πρώην Hermodactylus tuberosus (L.) Mill.

Βασίλειο: Plantae
Άθροισμα: Angiosperms
Κλάση: Monocots
Τάξη: Asparagales

Οικογένεια: Iridaceae

Γένος:Iris

Είδος: tuberosa

Συνώνυμα: Snake's Head Iris, Widow Iris, Hermodactylus tuberosus

Το όνομά  Hermodactylus tuberosus (όπως είναι γνωστότερο) προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις Ερμής και δάκτυλος. Η αναφορά στον θεό Ερμή οφείλεται ίσως στο παράξενο σχήμα του άνθους του που για κάποιους μοιάζει με το φιδόμορφο ραβδί του Ερμή. Η λέξη δάκτυλος οφείλεται στο ότι ο βολβός του μοιάζει με δάκτυλο.

Αρχικά το φυτό αυτό ανήκε στις ίριδες, αλλά κατά τον 19ο αιώνα διαχωρίστηκε από αυτές και αποτέλεσε ξεχωριστό γένος. Πρόσφατα ύστερα από μοριακές μελέτες ανήκει πάλι στις ίριδες με το όνομα Iris tuberosa.

To άνθος του είναι ξεχωριστό, χρυσοπράσινου χρώματος ενώ στις άκρες του είναι μαύρο με βελούδινη υφή. Τα φύλλα του είναι ελαφρώς πιο μεγάλα από τον βλαστό του φυτού.

Το συναντάμε σε πετρώδεις τοποθεσίες ή σε αγρούς στην νότια Ευρώπη βόρεια Αφρική και Ασία.

Όπως όλες οι ίριδες περιέχει αλκαλοειδή για την προστασία του, γι' αυτό και είναι δηλητηριώδες.

Εξαιτίας του όμορφου άνθους του χρησιμοποιείται σαν καλλωπιστικό φυτό.

Romulea bulbocodium (L). SEBAST. & MAURI

 

Βασίλειο: Plantae 
Άθροισμα: Angiosperms
Κλάση: Monocots
Τάξη: Asparagales

Οικογένεια: Iridaceae

Γένος: Romulea

Είδος: bulbocodium (L.) SEBAST. & MAURI

Συνώνυμα: Ixia bulbocodium, Trichonema bulbocodium

Ernesto Mauri: Ιταλός βοτανολόγος (1791 – 1836).

Francesco Antonio Sebastiani: Ιταλός βοτανολόγος (1782 – 1821).

Ένα από τα μονοκοτυλήδονα που ανθίζουν αυτήν την εποχή είναι και η Romulea bulbocodium.

Το όνομα Romulea προέρχεται από τον ιδρυτή της Ρώμης Ρωμύλο, πιθανότατα γιατί τα φυτά αυτά αφθονούσαν στη Ρώμη.

Το όνομα του είδους bulbocodium, που σημαίνει τριχωτός βολβός, προέρχεται από τη λέξη βολβός και το αρχαίο ελληνικό κώδιον, υποκοριστικό του κῶας “προβιά” (www.lsj.gr).

Στην περιοχή μας η Romulea bulbocodium συναντάται σε ηλιόλουστες θέσεις συνήθως σε περιοχές φρυγάνων.

Έχει έξι λογχοειδή λευκά τέπαλα με τρεις χαρακτηριστικές ραβδώσεις το καθένα, τρεις κίτρινους ανθήρες και πολυσχιδή στύλο. Τα φύλλα του είναι λογχοειδή, μεγαλύτερα από το άνθος, και αναπαράγεται με σπόρους ή με βολβούς

Στο γένος Romulea ανήκουν 100 είδη και συχνά τα μπερδεύουν με τα είδη του συγγενικού γένους Crocus, (Κρόκος), γιατί έχουν πολλά κοινά χαρακτηριστικά.

Είναι διαδεδομένο είδος στην Ευρώπη και κυρίως στην περιοχή της Μεσογείου.

Χρησιμοποιείται ως καλλωπιστικό φυτό.

Narcissus tazetta L.

 

Βασίλειο: Plantae

Άθροισμα: Angiosperms

Κλάση: Monocots

Τάξη: Asparagales

Οικογένεια: Amaryllidaceae

Γένος: Narcissus

Είδος: tazetta

Ένα από τα ωραιότερα λουλούδια που μπορεί κανείς να συναντήσει αυτή την εποχή είναι ο νάρκισσος, (Narcissus tazzeta).

Το όνομά του προέρχεται κατά μία άποψη από τον μυθικό Νάρκισσο γιο του ποταμού Κηφισού και της νύμφης Λειριώπης.

Υπάρχουν πολλοί μύθοι γύρω από τον Νάρκισσο τους πιο γνωστούς από αυτούς θα τους βρείτε στη Βικιπαιδεία
   Νάρκισσος (μυθολογία)

Σύμφωνα με τον Πλίνιο το όνομά του προέρχεται από το αρχαίο ελληνικό ναρκάω (μουδιάζω, ναρκώνομαι) εξαιτίας των ναρκωτικών ιδιοτήτων που έχει το φυτό.

Ο Narcissus tazzeta είναι βολβώδες πολυετές φυτό με λογχοειδή φύλλα που ξεπροβάλλουν από τη βάση του. Ο ανθοφόρος βλαστός του έχει ύψος έως 40 εκατοστά και έχει 8 – 10 άνθη.

Τα άνθη του έχουν 6 λευκά πέταλα και στο κέντρο τους έχουν δεύτερη σωληνωτή στεφάνη, (παραστεφάνη), χρώματος κίτρινου.

Ο βολβός του είναι πολυετής χιτωνωτός και είναι δηλητηριώδης εξαιτίας κάποιων αλκαλοειδών που διαθέτει.

Τον συναντάμε στη Ευρώπη, στη βόρεια Αφρική και στη δυτική Ασία.

Στην περιοχή μας η άνθισή του ξεκινάει από τον Φλεβάρη και διαρκεί έως τα μέσα της Άνοιξης.

O Narcissus tazzeta ανήκει στην οικογένεια Amaryllidaceae (Αμαρυλλίδες). Η αμαρυλλίδα και ο νάρκισσος είναι οι πιο γνωστοί εκπρόσωποι της οικογένειας, μιας και είναι πολύ διαδεδομένα καλλωπιστικά και αρωματικά φυτά.

Τα φυτά της οικογένειας Amaryllidaceae χρησιμοποιούνται από τα αρχαία χρόνια για τις φαρμακευτικές τους ιδιότητες που οφείλονται στα αλκαλοειδή που διαθέτουν όλα τα γένη της οικογένειας.

Έτσι και ο νάρκισσος διαθέτει κάποιες ομάδες αλκαλοειδών (κρινίνη, γαλανθαμίνη, ναρκικλασίνη, λυκορίνη, ταζετίνη).

Η γαλανθαμίνη παράγεται σε εμπορική κλίμακα για τη φαρμακευτική βιομηχανία για την θεραπεία της νόσου Αλτζχάϊμερ και για ασθένειες του κεντρικού νευρικού συστήματος. Εντοπίζεται στους βολβούς και τα φύλλα στα είδη των γενών Galanthus, Narcissus, Leucojum και Lycoris.

Η ναρκικλασίνη, η λυκορίνη, η ταζετίνη και η κρινίνη είναι αντικείμενα εντατικών ερευνών για την αντιμετώπιση πολλών ασθενειών.

Όλα τα μέρη του Narcissus tazzeta είναι ισχυρά εμετικά και τα λουλούδια του είναι ελαφρώς δηλητηριώδη. Χρησιμοποιείται και ως αντισπασμωδικό.

Οι Άραβες χρησιμοποιούσαν το αιθέριο έλαιό του για τη θεραπεία της φαλάκρας, και ως αφροδισιακό.

Έχει πολύ ιδιαίτερο άρωμα και χρησιμοποιείται πολύ συχνά στη αρωματοποιία.

Σύμφωνα με το http://www.fragrantica.com/ το άρωμά του θυμίζει τη μυρωδιά πράσινων φύλλων με μια αίσθηση υάκινθου και γιασεμιού.

Ranunculus ficaria L. (μικρό χελιδώνιο)

Βασίλειο:Plantae

Άθροισμα:Angiosperms

Κλάση: Dicotyledons

Τάξη:Ranunculales

Οικογένεια:Ranunculaceae

Γένος:Ranunculus

Είδος:ficaria

Συνώνυμα: Ficaria verna Huds, Ficaria grandiflora Robert.

Άλλα ονόματα: νεραγκούλα ή βατράχιον το συκώδες, ζωχαδόχορτο, σπορδακέλα, ζυγαδόχορτο, σφουρδάκλα, χελιδονόχορτο μικρό, lesser celandine, Pilewort, Foal Foot, Fig buttercup.

Το Ranunculus ficaria είναι ένα από τα πρώτα λουλούδια της άνοιξης, γι' αυτό λέγεται και “spring messenger” (αγγελιοφόρος της άνοιξης).

Η ανθοφορία του ξεκινά τον Φεβρουάριο και διαρκεί συχνά ως τον Μάιο.

Το όνομα του γένους Ranunculus βγαίνει από το λατινικό rana (είδος βάτραχου).

Το φυτό αναπτύσσεται από βολβούς, οι οποίοι λέγεται ότι μοιάζουν με τσαμπιά από σύκα (Ficus carica) εξού και το όνομα ficaria.

Είναι πολυετές φυτό με φύλλα καρδιόσχημα σκούρου πράσινου χρώματος με δερματώδη υφή.

Τα λουλούδια του είναι ακτινόμορφα με γυαλιστερή υφή. Όταν είναι νέα έχουν βαθύ κίτρινο χρώμα προς το πορτοκαλί, ενώ όταν ωριμάζουν γίνονται κίτρινα.

Έχει μόνο τρία σέπαλα και πολυάριθμα στενά πέταλα (εννιά ή και περισσότερα).

Στη βάση των πετάλων υπάρχουν μελιτοφόρα φύλλα που παράγουν νέκταρ, δέλεαρ για τις μέλισσες και για άλλα έντομα που γονιμοποιούν το φυτό.

Η άνθιση ξεκινάει τον Φεβρουάριο και πολλές φορές η θερμοκρασία είναι χαμηλή, γεγονός που εμποδίζει τα έντομα να πετάξουν και να γονιμοποιήσουν τα φυτά. Για τον λόγο αυτό, (για να εξασφαλιστεί η αναπαραγωγή), στο σημείο που τα ανώτερα φύλλα ενώνονται με τον βλαστό υπάρχουν μικρά ογκίδια, τα οποία είναι ικανά να παράξουν νέα φυτά. Μόλις πέσουν τα φύλλα απελευθερώνονται τα ογκίδια στο έδαφος εξασφαλίζοντας την διαιώνιση του είδους.

Περιέχει τανίνη, βιταμίνη C και την τοξίνη πρωτοανεμονίνη, που σε επαφή με το δέρμα μπορεί να προκαλέσει ερεθισμούς. Όταν αποξηράνουμε ή βράσουμε το φυτό η πρωτοανεμονίνη μετατρέπεται στην μη τοξική ανεμονίνη.

Παραδοσιακά χρησιμοποιείται για την θεραπεία των αιμορροΐδων (συνταγές για αλοιφές υπάρχουν σε πολλά ελληνικά ιστολόγια).

Σύμφωνα με το Δόγμα των Συνταγών τα φυτά που μοιάζουν με κάποιο μέρος του σώματος μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην θεραπεία αυτού του μέρους, έτσι η υποτιθέμενη ομοιότητα των βολβών με αιμορροΐδες το έκαναν κατάλληλο για την θεραπεία τους (ζωχαδόχορτο, Pilewort).

Χρησιμοποιείται και ως αντισπασμωδικό, αναλγητικό.

Πολλοί ξένοι λογοτέχνες το έχουν υμνήσει εμπνευσμένοι από την ομορφιά των άνθεων του.