Sorbus torminalis (L.) Crantz

Άθροισμα: Angiosperms

Βασίλειο: Plantae

Κλάση: Dicotyledons
Τάξη: Rosales
Οικογένεια: Rosaceae

Γένος: Sorbus

Είδος: S. torminalis (L.) Crantz.

Άλλα ονόματα: Σορβιά, σουρβιά, Checkertree, wild servicetree, Etelänpihlaja, Sorbier alisier, Elsbeerbaum , sorbo torminale, rjabina glogovina.

Torminalis: Καλό για κολικούς (wikipedia)

Sorbus: Από το λατινικό sorbeo (ρουφάω)

 

Η Σορβιά, (Sorbus torminalis), όπως είναι πιο γνωστή στην Ελλάδα, είναι ένα αειθαλές δέντρο της οικογένειας Rosaceae (τριανταφυλλιά, αχλαδιά, κ.ά.).

Στην Ελλάδα το συναντάμε σε λίγες περιοχές, κυρίως στην Ήπειρο, τη Μακεδονία και τη Θράκη. Στην υπόλοιπη Ευρώπη είναι πιο διαδεδομένο, ειδικά στη Βόρεια και Δυτική Ευρώπη.

Στο Πολύδροσο Θεσπρωτίας έχουν βρεθεί πολύ λίγα άτομα σε μια μόνο περιοχή, ενώ η ύπαρξη τοπωνυμίου με το όνομα Σορβιά φανερώνει ότι κάποτε ήταν πιο διαδεδομένο.

Έχει ύψος 10-25 μέτρα. Τα άνθη της έχουν πέντε λευκά πέταλα και είναι ερμαφρόδιτα. Τα φύλλα της έχουν πέντε έως εννιά λοβούς, και οι καρποί της έχουν ωοειδές σχήμα και καφεκόκκινο χρώμα.

Παραδοσιακά χρησιμοποιούταν για τη θεραπεία των κολικών, καθώς και για να δίνει άρωμα σε κάποιες μπύρες.

Σύμφωνα με το pfaf.org, οι καρποί του πιθανώς να περιέχουν υδροκυάνιο, (όπως και τα πικραμύγδαλα), το οποίο σε μικρές ποσότητες διεγείρει την αναπνοή και βελτιώνει την πέψη. Σε μεγαλύτερες ποσότητες όμως μπορεί να προκαλέσει και τον θάνατο.

Echium italicum L.

Άθροισμα: Angiosperms

Κλάση: Dicotyledons

Οικογένεια: Boraginaceae

Γένος: Echium

Είδος: Echium italicum L.

 

Άλλα ονόματα: Μανούνι, κορθόγλι, τουλπάνι, Italian bugloss, Italian viper's bugloss, Italianneidonkieli, Vipérine d'Italie.

 

Echium: Από την Ελληνική λέξη έχιδνα.

Italicum: Το ιταλικό.

Το Echiumitalicum είναι διετές φυτό της οικογένειας Boraginaceae.

Το συναντάμε στη Mεσόγειο, και η άνθισή του στην περιοχή μας διαρκεί από τον Ιούνιο έως τον Ιούλιο.

Έχει λευκά άνθη και μεγάλα φύλλα στη βάση του σε ρόδακα.

Ο κεντρικός βλαστός του είναι τριχωτός με πολλές διακλαδώσεις.

Clematis flammula L. (αγράμπελη)

Βασίλειο:Plantae

Άθροισμα:Angiosperms

Κλάση: Dicotyledons

Τάξη:Ranunculales

Οικογένεια:Ranunculaceae

Γένος:Clematis

Είδος: Clematis flammula L.

Clematis: Από την ελληνική λέξη κλιματίδα.

flammula: Υποκοριστικό της λατινικής λέξης Flamma (μικρή φωτιά).

Άλλα ονόματα: Χελιδρονιά, χαλαδρομιά, καλαμπελούδες, αμπελίδα, αγράμπελη, κληματσίδα, fragrant virgin's bower, fragrant clematis, Virgin's-Bower, Vidiella, Tuoksukärhö, Clématite flamme.

 

Η Clematis flammula, αγράμπελη ή χελιδρονιά, όπως είναι γνωστή στην Ήπειρο, είναι ένα πολύ διαδεδομένο αναρριχητικό φυτό της οικογένειας Ranunculaceae.

Τη συναντάμε ανθισμένη τον Ιούνιο, και είναι ενδημικό φυτό της Νότιας Ευρώπης και της Βορείου Αφρικής.

Τα πολυάριθμα λευκά της άνθη αναδύουν ένα δυνατό, γλυκό άρωμα, αρκετά χαρακτηριστικό.

Θεωρείται ζιζάνιο και αναρριχάται σχεδόν στα πάντα.

Μπορεί να φτάσει και να ξεπεράσει τα πέντε μέτρα όταν βρίσκεται πάνω σε δέντρα. Λόγω αυτής της ιδιότητάς της, χρησιμοποιείται συχνά στην κηπουρική για κάλυψη φραχτών.

Όλο το φυτό είναι δηλητηριώδες και μπορεί να προκαλέσει ερεθισμούς στο δέρμα.

Η αγράμπελη είναι γνωστή από το ομώνυμο ποίημα του Αριστοτέλη Βαλαωρίτη.

 

Prunella laciniata L.

Prunella laciniata L.

 Βασίλειο: Plantae

Άθροισμα: Angiosperms

Κλάση: Dicotyledons

Τάξη: Lamiales

Οικογένεια: Lamiaceae

Γένος: Prunella

Είδος: Prunella laciniata L.

 

Άλλα ονόματα: Cutleaf selfheal, Valkoniittyhumala, Brunelle laciniée.

Prunella: Από τη γερμανική λέξη Braunelle.

laciniata: Χωρίζεται σε στενούς λοβούς.

 

Το είδος Prunella laciniata L. ανήκει στην οικογένεια της μέντας (Lamiaceae).

Το γένος Prunella σύμφωνα με το The Plant List περιλαμβάνει 11 είδη.

Είναι ένα όμορφο είδος, που το συναντάμε στα μέρη μας από τα μέσα Μαΐου έως τον Ιούλιο (πολλές φορές και τον Αύγουστο).

Prunella laciniata L.

Το ύψος του μπορεί να φτάσει τους 30 πόντους, και ο βλαστός του είναι χνουδωτός, τετραγωνικής διατομής, χαρακτηριστικό της οικογένειας που ανήκει.

Τα φύλλα του είναι στενά και χωρίζονται σε λοβούς.

Crataegus monogyna JACQ.

Άνθη και φύλλα

Άθροισμα: Angiosperms

Βασίλειο: Plantae

Κλάση: Dicotyledons
Τάξη: Rosales
Οικογένεια: Rosaceae

Γένος: Crategus

Είδος: C. monogyna

 

Άλλα ονόματα: Κράταιγος, Τρικοκκιά, Μουρτζιά, Μπουρμπουτζελιά,Τσιατσιά, hawthorn, Arç blanc, Tylppöorapihlaja, Aubépine à un style, Eingriffliger Weissdorn, Espino majuelo.

Crataegus: Από την ελληνική λέξη κράτος.

Monogyna: Με ένα στύλο.

 

Ο Crataegus monogyna (κράταιγος ο μονογύνος), είναι ένα πολύ ενδιαφέρον αγκαθωτό, φυλλοβόλο δέντρο της οικογένειας Rosaceae.
 Στην ίδια οικογένεια ανήκουν πολύ γνωστά είδη, όπως η φράουλα, η αμυγδαλιά, η κυδωνιά, η αχλαδιά, η τριανταφυλλιά και πολλά άλλα.

Στην περιοχή μας το ξέρουμε ως Μουρτζιά και είναι ένα μικρό δέντρο, το ύψος του οποίου κυμαίνεται από 5 έως 10 μέτρα.

Ανθίζει συνήθως τον Απρίλιο με Μάιο, με άφθονα λευκά άνθη, δίνοντάς μας ένα πολύ όμορφο θέαμα την περίοδο αυτή.

 

Φλοιός

Τα άνθη του έχουν πέντε πέταλα, πολυάριθμους πολύχρωμους στήμονες και έναν στύλο, όπως δηλώνει και το όνομά του ( monogyna).

Στο ίδιο δέντρο βρίσκουμε αρσενικά και θηλυκά άνθη, και η γονιμοποίησή του γίνεται με έντομα.

Τα φύλλα του έχουν 3-5 λοβούς και είναι γυαλιστερά με σκούρο πράσινο χρώμα.

Καρποφορεί τον Σεπτέμβριο, δίνοντας μικρούς στρογγυλούς κόκκινους καρπούς. Οι καρποί αυτοί αποτελούν καλή τροφή για διάφορα είδη πουλιών, που διασπείρουν έτσι τους σπόρους του δέντρου σε μεγάλες αποστάσεις, μέσω τον κοπράνων τους.

Είναι δέντρο που ζει πολλά χρόνια, μπορεί να φθάσει και να ξεπεράσει τα 200 χρόνια.

Καρπός

Τα είδη του γένους Crataegus είναι πολύ γνωστά για τις φαρμακευτικές τους ιδιότητες από τα αρχαία χρόνια.

Είναι ένα από τα πιο γνωστά βότανα, κυρίως για τις καρδιοτονωτικές του ιδιότητες.
Βελτιώνει τη ροή του αίματος ενισχύοντας την καρδιά, παράλληλα

ρυθμίζει την αρτηριακή πίεση, ανεβάζοντας τη χαμηλή και κατεβάζοντας την υψηλή πίεση.

Είναι χρήσιμο για περιπτώσεις ταχυκαρδίας και αρυθμίας.

Έχει αντιοξειδωτικές, αντιπυρετικές, αντιφλεγμονώδεις και αντιμικροβιακές ιδιότητες, και θεωρείται ότι μειώνει την ποσότητα της χοληστερόλης.

Περιέχει βιοφλαβονοειδή, βιταμίνη C, τανίνες, σαπωνίνες και πολλά άλλα.

Χρήσιμα μέρη είναι κυρίως τα άνθη και οι καρποί του, αλλά και η φλούδα του σαν αντιπυρετικό.

Το ξύλο του είναι σκληρό και χρησιμοποιείται στην ξυλογλυπτική.

Το βρίσκουμε και σαν καλλωπιστικό είδος σε φράχτες και άκρες κήπων.

Fraxinus ornus L. (Φράξος)

Fraxinus ornus L. (Φράξος)

Άθροισμα: Angiosperms

Βασίλειο: Plantae

Κλάση: Dicotyledons
Τάξη: Lamiales
Οικογένεια: Oleaceae

Γένος: Fraxinus

Είδος: F. ornus

Άλλα ονόματα: Φράξος, Φράξινος, manna ash, Freixe de flor, Mannasaarni, Orne, Frêne à fleurs, Orne d'Europe, Manna-Esche, orno, Fresno de flor, mannaas.

 

Το Fraxinus ornus ή, όπως είναι πιο γνωστός, φράξος, ανήκει στην ίδια οικογένεια με την ελιά (Oleaceae) και συναντάται σε πολλές χώρες τις Ευρώπης.

Είναι διαδεδομένο είδος στην περιοχή μας και είναι αρκετά εντυπωσιακό όταν ανθίζει (Απρίλιο με Μάιο).

Το ύψος του μπορεί να ξεπεράσει τα 15 μέτρα. Τα φύλλα του είναι σύνθετα λογχοειδή και αντίθετα μεταξύ τους. Τα λευκού χρώματος άνθη του βρίσκονται στις άκρες των ανθοφόρων βλαστών του και αποτελούνται από δύο στήμονες και τέσσερα στενά πέταλα.

Από μικρές τομές σε συγκεκριμένης ηλικίας δέντρα εξάγεται ένας χυμός γνωστός ως μάννα. Ο χυμός αυτός έχει καθαρτική δράση ενώ εξαιτίας της γλυκιάς του γεύσης χρησιμοποιείται και σαν γλυκαντική ουσία.

Στην περιοχή μας έχει βαφική χρήση δίνοντας ένα ωραίο μαύρο χρώμα.

Το ξύλο κάποιων ειδών του γένους Fraxinus (ash trees) χρησιμοποιείται για την κατασκευή ηλεκτρικών κιθαρών, τόξων και εργαλείων.

Erica arborea L

Erica arborea L

Βασίλειο: Plantae

Άθροισμα: Angiosperms

Κλάση: Dicotyledons

Τάξη: Ericales

Οικογένεια: Ericaceae

Γένος: Erica

Είδος: E. arborea L.

Άλλα ονόματα: ανοιξιάτικο ρείκι, Ασπρόρεικο,

Baumheide, Vepreja eriko, Эрика древовидная, Wrzosiec drzewiasty.

Το είδος Erica arborea L, ή ανοιξιάτικο ρείκι, όπως είναι πιο γνωστό στην Ελλάδα, ανήκει στην οικογένεια Ericaceae.

Η οικογένεια Ericaceae περιλαμβάνει πάνω από 4.000 είδη και 125 γένη.

Eίναι αειθαλής θάμνος, (ή μικρό δέντρο), το ύψος του οποίου μπορεί να ξεπεράσει τα 4 μέτρα, και τα άνθη του έχουν καμπανοειδές σχήμα και λευκό χρώμα.

Ανθίζει από το τέλος Φεβρουαρίου έως το τέλος Μαρτίου, και το συναντάμε συνηθέστερα στην περιοχή της Μεσογείου.

Erica arborea L.

Στην περιοχή μας είναι σχετικά σπάνιο, ενώ στην υπόλοιπη Ελλάδα είναι πολύ διαδεδομένο είδος.

Έχει χρησιμοποιηθεί κατά καιρούς σε διάφορες φαρμακευτικές χρήσεις και θεωρείται ότι έχει αντιοξειδωτικές ιδιότητες.

Είναι μελισσοκομικό είδος.

Dactylorhiza romana (SEBAST.) SOÓ

Dactylorhiza romana (SEBAST.) SOÓ

Βασίλειο: Plantae

Άθροισμα: Angiosperms

Κλάση: Monocots

Τάξη: Asparagales

Οικογένεια: Orchidaceae

Γένος: Dactylorhiza

Είδος: Dactylorhiza romana (SEBAST.) SOÓ

Francesco Antonio Sebastiani :1782-1821 Ιταλός γιατρός και φυσιοδίφης.

Károly Rezsö Soó von Bere (1903 – 1980): Αυστριακός βοτανολόγος.






 

Dactylorhiza : Δάκτυλος + ρίζα.

romana: Ρωμαϊκή.

Το είδος Dactylorhiza romana είναι μια από τις πρώτες ορχιδέες της χρονιάς στην περιοχή μας.

Ανθίζει από τα μέσα Μαρτίου έως το τέλος Απριλίου, κυρίως στη Μεσόγειο.

Το χρώμα των ανθέων του μπορεί να είναι λευκό, ρόδινο, ή κίτρινο και έχει από τρία έως εννέα φύλλα, και το ύψος του φτάνει έως τα 40 εκατοστά.

Anthemis chia L.

Anthemis chia L.

Άθροισμα: Angiosperms

Κλάση: Dicotyledons

Οικογένεια: Asteraceae

Γένος: Anthemis

Είδος: Anthemis chia L.

Άλλα ονόματα: Παπούνι, κουτρούλια, αρμέγκα, αγριομαργαρίτα.

Περιγράφηκε πρώτη φορά  από τον Carl Linnaeus (1707 – 1778) γνωστός και ως Carl von Linné. Σουηδός βοτανολόγος, ιατρός, ζωολόγος, ιδρυτής της διωνυμικής ονοματολογίας και θεμελιωτής της βοτανικής επιστήμης.

 

Anthemis: Από το ελληνικό άνθος.

chia: Από το νησί Χίος.

 

Το είδος Anthemis chia L. ανήκει στη μεγάλη οικογένεια φυτών Asteraceae. Στην Ελλάδα χαρακτηρίζεται συνήθως ως μαργαρίτα και είναι πολύ διαδεδομένο είδος. Είναι ιθαγενές της ανατολικής Μεσογείου και ανθίζει από τον Φεβρουάριο έως τον Απρίλιο.

Anthemis chia L.

 Η ταξιανθία του είναι κεφάλιο, χαρακτηριστικό της οικογένειας που ανήκει, και έχει πολυάριθμα λευκά και κίτρινα ανθίδια.

Τα πτεροσχιδή φύλλα του εκφύονται κατά εναλλαγή.

Anthemis chia L.

 Εκτός από τα χαρακτηριστικά του φύλλα το φυτό ξεχωρίζει και από το σκούρο περίγραμμα που έχουν τα βράκτια φύλλα στο υπάνθιό του.

Capsella bursa-pastoris (L.) MEDIK.

Capsella bursa-pastoris (L.) MEDIK.

Βασίλειο: Plantae

Άθροισμα: Angiosperms

Κλάση: Dicotyledons

Οικογένεια: Brassicaceae

Γένος: Capsella

Είδος: C. bursa-pastoris

 

Άλλα ονόματα: Αγριοκαρδαμούδα, τζουρκάς, καψέλλα, shepherd's-purse Gewöhnliches Hirtentäschel.

 Περιγράφηκε πρώτη φορά από τον Carl Linnaeus (1707 – 1778) γνωστός και ως Carl von Linné, Σουηδός βοτανολόγος, ιατρός, ζωολόγος, ιδρυτής της διωνυμικής ονοματολογίας και θεμελιωτής της βοτανικής επιστήμης.

Friedrich Kasimir Medikus 1736 – 1808. Γερμανός φυσιολόγος και βοτανόλογος. 



Capsella: υποκοριστικό του capsulla (σάκος).

Bursa-pastoris: Σάκος του βοσκού (shepherd's-purse) αναφερόμενο στην μορφή του καρπού.

 

Το είδος Capsella bursa-pastoris, ή, όπως είναι γνωστότερο στην Ελλάδα, Αγριοκαρδαμούδα, ανήκει στην οικογένεια Brassicaceae.

Η οικογένεια Brassicaceae περιέχει περισσότερα από 370 γένη, με γνωστότερους εκπροσώπους τα γνωστά σε όλους κουνουπίδι, μπρόκολο και λάχανο.

Είναι μονοετές φυτό, το οποίο φυτρώνει από σπόρο. Στη βάση του φυτού τα φύλλα του σχηματίζουν ροζέτα, από την οποία ξεπροβάλλει ένα κεντρικό στέλεχος που μπορεί να φτάσει και 20 εκατοστά.

Τα άνθη του είναι ερμαφρόδιτα και εμφανίζονται σε ομάδες στην κορυφή του μίσχου και έχουν τέσσερα πέταλα και έξι στήμονες. Όσο μεγαλώνει το κεντρικό στέλεχος, τόσο εμφανίζονται νέα λουλούδια.

 

Capsella bursa-pastoris (L.) MEDIK.

 

Η άνθισή του ξεκινάει από τον Ιανουάριο και μπορεί να δώσει πολλές γενιές κατά την διάρκεια του έτους (ανάλογα με τις κλιματολογικές συνθήκες).

Είναι αρκετά διαδεδομένο φυτό και το συναντάμε σε πολλές περιοχές του κόσμου.

Είναι πολύ γνωστό φαγώσιμο και φαρμακευτικό φυτό.

Περιέχει βιταμίνη Κ, νιασίνη, θειαμίνη, φώσφορο, χολίνη, σαπωνίνες, ασβέστιο, φουμαρικό οξύ και άλλα.

Είναι γνωστό για τις αιμοστατικές του ιδιότητες, έχει χρησιμοποιηθεί για τη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης, σε γαστρορραγίες, και τη θεραπεία των αιμορροΐδων.

Primula vulgaris HUDS.

Βασίλειο: Plantae

Άθροισμα: Angiosperms

Κλάση: Dicotyledons

Οικογένεια: Primulaceae

Γένος: Primula

Είδος: P. vulgaris

 

William Hudson (1734 - 1793) Άγγλος φαρμακοποιός και βοτανολόγος.

Συνώνυμα: Primula acaulis (L.) HILL 

Primula: Υποκοριστικό του λατινικού primus (πρώτος). Αναφέρεται στην πρώιμη εμφάνιση του άνθους (prima rosa).

Vulgaris: κοινός.

Όπως υποδηλώνει και το όνομά του, το είδος Primula vulgaris είναι ένα από τα πρώτα λουλούδια του νέου έτους.

Είναι πολυετές φυτό της οικογένειας Primulaceae, το οποίο μπορεί να ζήσει έως και 25 χρόνια. Ανθίζει από τον Ιανουάριο έως τον Απρίλιο, σε σκιερές τοποθεσίες με βορινό προσανατολισμό και έντονη υγρασία.

Τα φύλλα του έχουν μήκος 5-25 εκατοστά, σχηματίζουν ρόδακα και έχουν χαρακτηριστικές έντονες νευρώσεις. 

 Τα άνθη του είναι ερμαφρόδιτα και έχουν διάμετρο 20-40 χιλιοστά. Αποτελούνται από πέντε δίλοβα πέταλα λευκού χρώματος με έντονο κίτρινο χρώμα στη βάση τους και με καρπό κάψα.

Είναι φαρμακευτικό φυτό, τα φύλλα του έχουν χρησιμοποιηθεί για την επούλωση πληγών και η ρίζα του ως εμετικό και αντισπασμωδικό.

Από τα άνθη του γίνεται και ένα είδος χαλαρωτικού τσαγιού.

 Η πρίμουλα η κοινή (Primula vulgaris) είναι πολύ γνωστό καλλωπιστικό φυτό και μπορούμε να βρούμε σε φυτώρια πολλά υβρίδια της.

Είναι, επίσης, μελισσοκομικό φυτό.