Sambucus nigra L.

Άθροισμα: Angiosperms

Βασίλειο: Plantae

Κλάση: Dicotyledons
Τάξη: Dipsacales
Οικογένεια: Adoxaceae

Γένος: Sambucus

Είδος: Sambucus nigra L.

Άλλα ονόματα: Σαμπούκος, κουφοξυλιά,φροξυλιά, ζντόκος, European black elderberry, black elderberry, elder, Saüc negre, mustaselja, Sureau noir, Schwarzer Holunder, Бузина чёрная, saúco.

Ο Σαμπούκος (Sambucus nigra L.) παλιότερα ανήκε στην οικογένεια Caprifoliaceae, ύστερα όμως από νέες έρευνες το γένος Sambucus ανήκει στην οικογένεια Adoxaceae, που περιλαμβάνει πέντε γένη και πάνω από εκατόν πενήντα είδη.

Είναι θάμνος ή μικρό δέντρο ύψους έως έξι μέτρων. Τα άνθη του είναι ερμαφρόδιτα με λευκό προς το κρεμ χρώμα.

 

Στην Θεσπρωτία είναι γνωστό ως ζντόκος, ενώ στην υπόλοιπη Ελλάδα είναι πιο γνωστό ως κουφοξυλιά ή σαμπούκος.

Είναι πολύ γνωστό φαρμακευτικό φυτό από τα αρχαία χρόνια.

Περιέχει λινολενικό οξύ, παλμιτικό οξύ, τριτερπένια, φυτικές χρωστικές, βιταμίνη C, τανίνες, σάκχαρα, λιπαρά οξέα, χρωστικές, λίπη και πολλά άλλα.

Παραδοσιακά, στην περιοχή μας από τον φλοιό του σαμπούκου παρασκεύαζαν μια κηραλοιφή, την επονομαζόμενη ζντοκαλοιφή, η οποία χρησιμοποιόταν για την αντιμετώπιση των χιονιστρών, των εγκαυμάτων και διαφόρων τραυμάτων.

 

Τα λουλούδια του έχουν εφιδρωτική, διουρητική και αποχρεμπτική δράση, ενώ το εκχύλισμά τους χρησιμοποιείται για οφθαλμικές πλύσεις. Έχουν επίσης χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία της ουρικής αρθρίτιδας και σε περιπτώσεις αμυγδαλίτιδας και πονόλαιμου.

Η ρίζα του ήταν γνωστή στο παρελθόν ως εμετικό και καθαρτικό.

Ο καρπός του σαμπούκου προσθέτει γεύση και χρώμα σε πολλά διαφορετικά φαγητά. Χρησιμοποιείται για την παρασκευή κρασιού και λικέρ και για να δώσουν με αυτόν γεύση και χρώμα σε κρασιά.

Τέλος, ο σαμπούκος είναι πολύ γνωστός για τη χρήση του στη θεραπεία του άσθματος.